İİK.’NUN 144. MADDESİ GEREĞİ TAHSİL EDİLEN MİKTAR YÖNÜNDEN VE BAKİYE KISIM İÇİN TAHSİL HARCI
12. Hukuk Dairesi 2013/14620 E. , 2013/22657 K.
“İçtihat Metni”
ESAS NO : 2013/14620
KARAR NO : 2013/22657
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Alacaklı tarafından başlatılan bonoya dayalı kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takipte, alacaklı taraf, 28.01.2013 tarihinde icra dairesine müracaat ederek dosya alacağının 4.995,98 TL’lik kısmının 06.03.2012 tarihinde tahsil edildiği, alacağın bir kısmı ödendiğinden senedin İİK 144/2.md göre iadesini istediği, talebin icra müdürlüğünce reddedilmesi üzerine ret kararının kaldırılması istemi ile icra mahkemesine başvurduğu anlaşılmıştır.
İİK.nun 144/2.maddesinde “Alacağının yalnız bir kısmı ödenmiş olan alacaklının, senedini geri alabileceği” düzenlenmiştir.
İcra takibinin amacı alacaklının alacağının ödenmesidir. Alacaklı alacağını tamamen veya kısmen almış ise, alacak bu oranda sona (sukut eder) erer. Borçlu ile alacaklının menfaatlerini aynı şekilde korumakla yükümlü olan icra dairesinin, borcun tamamen veya kısmen ödenmesi halinde, ödeme oranında borçluyu borcundan ibra ettiğine dair bir işlemde bulunması gerekir.
Alacaklının alacağı tamamen ödenmiş ise, icra dairesi alacaklının senedini borçluya verir(md 144). Alacağının yalnız bir kısmı ödenmiş olan alacaklı, senedini icra dairesinden geri alabilir. Yalnız icra dairesi, senetteki alacağın ne miktarının ödenmiş olduğunu ve senedin bundan sonra ne miktar para için geçerli olacağını senet üzerine yazar veya senedin mahiyetine göre ilgili dairelere yazdırır(md 144/2.)(Baki Kuru, İcra ve İflas Hukuku El Kitabı , 2013, s.751).
Bu durumda, alacaklı tarafından tahsil edilen miktar yönünden tahsil harcı yatırıldığına göre Harçlar Kanunu’nun 23.maddesi gereğince bakiye kısım için vazgeçme harcı ödediğinde, ödeme miktarı senet üzerine yazılmak suretiyle dayanak senedin iadesine karar vermek gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ :Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.