İNTERNET SİTESİNİ KAYNAK GÖSTERMEDEN YAYIN TAZMİMAT

11. Hukuk Dairesi         2013/8009 E.  ,  2013/23402 K.

5846 Sayılı Kanun hükümlerine göre eser niteliğinde olmasa da davacının mesleki çalışmaları kapsamında edindiği bilgi birikimini kullanmak suretiyle ve belirli bir fikri çaba sonucu cinsini belirlediği şifalı bitkilere ilişkin olarak çekimini gerçekleştirdiği fotoğrafların bir başka kitapta yer almasının davacının şahsiyet haklarının bir parçası olan bilimsel kişiliğini zedeleyici davranış olarak kabulü ve bundan dolayı elem ve üzüntü duyacağı dikkate alınarak davacı lehine hakkaniyete uygun manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken mahkemece manevi tazminat isteminin yazılı gerekçeyle reddi doğru görülmemiş,

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ :FİKRİ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 15.11.2012 tarih ve 2009/131-2012/228 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve katılma yoluyla davalılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin dergilerde yayınlanan makalelelerinde ve ilk baskısı 2008’de yapılan ŞİFALI BİTKİLER VE ALTERNATİF TIP adlı eserinde yayımlanmış olan fotoğrafların davalılar … ve … tarafından intihal edilmek suretiyle KOZMİK BİLİM IŞIĞINDA ŞİFALI BİTKİLER adlı kitaba kaynak gösterilmeden konduğunu, bu kitabın diğer davalıların ortağı ve yetkilisi olduğu Hayat Yay. İlet Yapı Hiz. Tic. Ltd. Şti. tarafından bu şirketin markası MOZAİK YAYINLARI adı altında basıldığını, müvekkilinin FSEK’ten doğan adın belirtilmesi yetkisi ve eserde değişiklik yapılmaması haklarını ihlal ettiklerini, FSEK m. 16. da düzenlenen manevi hakları ihlal eder nitelikteki bu alıntıların kanunun 35. maddesinde tanımlanan iktibas serbestisi içerisinde de değerlendirilemeyeceğini, izinsiz işleme ve işlemeyi kullanma suretiyle ihlal edilen mali hakları için de FSEK m. 68 çerçevesinde uğradığı zararın üç katını isteme hakkı ve aynı Kanun’un 70. maddesi çerçevesinde davalıların müvekkilinin haklarını ihlal suretiyle sağladıkları kazancı talep etme hakkının da bulunduğunu ileri sürerek, fazlaya ilişkin dava hakları saklı kalmak kaydıyla, davalıların hukuka aykırı fiilleri sebebiyle müvekkilinin uğradığı zararların tespitine, şimdilik 1.000,00 TL maddi tazminatın temerrüt faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline, müvekkilinin FSEK’in 15. ve 16., BK’nın 49. md. çerçevesinde uğradığı manevi zararlar için toplam 30.000,00 TL manevi tazminatın temerrüt
faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsilini, devam eden tecavüzün ref’i ve muhtemel tecavüzün men’i, dava konusu kitabın davalılar tarafından çoğaltılmasının ve yayınlanmasının önlenmesine, yasaya aykırı olarak çoğaltılmış nüshaların satışının ülke genelinde durdurulmasına ve mevcutların toplatılmasına dair ihtiyati tedbir kararı verilmesine, intihale konu alıntıların dava konusu kitaptan çıkartılmasına, hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, davalılar …, … ve…’ın sadece dava konusu kitabın yayıncısı limited şirketin ortakları olduğunu, kendilerine husumet yöneltilemeyeceğini, ayrıca dava konusu fotoğrafların internet ortamında herkesin kullanımına açık sıradan özellikler taşıyan ve herkes tarafından çekilebilen bitki fotoğrafları olduğunu, bu nedenle söz konusu fotoğrafların FSEK anlamında eser niteliklerinin bulunmadığını, ayrıca bunların davacıya ait olmadıklarını, fotoğrafların davalıların hazırladığı kitapta kullanılmak üzere bitkilere ilişkin internetteki genel sitelerden alındığını, davacının da bu fotoğrafları kitabına internetten alıntıladığını, davacının idia ettiği hakların hiç bir şekilde ihlal edilmediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; FSEK’in 84. md. hükümleri dikkate alındığında, davacıya ait fotoğrafların davalının kitabında birebir 11 adedinin alınmak suretiyle haksız rekabet hükümlerine aykırı davranıldığı, bu nedenle davacının kaybı olarak fotoğraflar için harcanan masraflar dikkate alındığında, 11 adet için 1.100,00 TL masraf yapıldığı, manevi tazminat yönünden talepte bulunulmuşsa da söz konusu fotoğrafların kullanılmasının, davacı taraf için kişilik haklarına zarar veren bir eylem niteliğinde görülmediği, davalılar …ve …’ nin yayıncı şirketin şirket ortağı olma dışında eylem yönünden sorumluluklarını gerektiren bir hususun olmadığı gerekçesiyle, davalılar …, …, …yönünden husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine, diğer davalılar yönünden FSEK 84 ve TTK 58. md gereği davanın kabülü ile davacıya ait 11 adet fotoğrafın davalıların kitabında kullanılmasının haksız rekabet olduğunun tespiti ile tecavüzün önlenmesi ve men’ ine, davalıların kitabında yer alan fotografların kitaptan çıkartılmasına, bu fotoğraflarla çıkarılan kitapların piyasaya sürülmesinin engellenmesine, haksız rekabete ilişkin 1.000,00 TL maddi tazminatın temerrüt faiziyle birlikte davalılar …, … ve Hayat Yayın İletişim Şirketinden müştereken ve müteselsilen tahsiline, manevi tazminat talebinin reddine, kararın ilanına karar verilmiştir.
Kararı davacı vekili ve katılma yoluyla davalılar vekili temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalılar vekilinin tüm temyiz itirazlarının, davacı vekilinin ise aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Ancak, mahkemece de davalıların eyleminin 5846 Sayılı Fikir Ve Sanat Eserleri Kanununun 84. ve 6762. Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 56 vd. maddelerine dayalı haksız rekabet oluşturduğunun kabulüyle, maddi tazminata hükmedilmiş, davalıların fiilinin davacının kişilik haklarına zarar veren bir eylem niteliğinde görülmediği gerekçesiyle manevi tazminat isteminin ise reddine karar verilmiştir. Her ne kadar, dava konusu fotoğraflar 5846 Sayılı Kanun hükümlerine göre eser niteliğinde olmasa da davacının mesleki çalışmaları kapsamında edindiği bilgi birikimini kullanmak suretiyle ve belirli bir fikri çaba sonucu cinsini belirlediği şifalı bitkilere ilişkin olarak çekimini gerçekleştirdiği fotoğrafların bir başka kitapta yer almasının davacının şahsiyet haklarının bir parçası olan bilimsel kişiliğini zedeleyici davranış olarak kabulü ve bundan dolayı elem ve üzüntü duyacağı dikkate alınarak davacı lehine hakkaniyete uygun manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken mahkemece manevi tazminat isteminin yazılı gerekçeyle reddi doğru görülmemiş, kararın temyiz eden davacı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin tüm temyiz itirazlarının, davacı vekilinin ise sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte yazılı nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, aşağıda yazılı bakiye 64,10 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalılardan alınmasına, 20.12.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.