BİRDEN FAZLA MAÇUZUN AYNI İLANLA SATIŞINDA SATIŞ MASRAFI PAYLAŞIMI
12. Hukuk Dairesi 2020/3112 E. , 2020/9623 K.
Birden fazla taşınmazın aynı ilanla satışa çıkarılması halinde, toplam paraya çevirme gideri satışı yapılan taşınmaz sayısına bölünmek suretiyle masraflar tespit edilerek, ayrıca müstakil harcamalar var ise bedele eklenerek oluşacak sonuca göre İİK’nun 129. maddesindeki koşullara uygun şekilde satışın gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin belirlenmesi gerekir.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Sair temyiz itirazları yerinde değilse de;
Şikayetçi tarafından iki adet taşınmaza ilişkin 28.01.2019 tarihli ihalelerin feshi isteminde bulunulduğu, ilk derece mahkemesince, istemin reddi ile şikayetçi aleyhine para cezasına hükmedildiği, şikayetçi tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun HMK’nin 353/1-b(1) maddesi gereğince esastan reddine karar verildiği görülmüştür.
İİK’nun 106-144. maddelerinde paraya çevirme ile ilgili hükümler yer almış olup, aynı Kanun’un 129/1. maddesine göre, artırma bedelinin taşınmaz için tahmin edilmiş olan kıymetin en az % 50’sini bulması ve bundan başka paraya çevirme ve paylaştırma masraflarını karşılaması zorunlu kılınmıştır. Bu durumda satış bedelinin, tüm icra masraflarını değil, paraya çevirme ve paylaştırma giderlerini geçmesi gerektiğinin hüküm altına alındığı görülmekte, satış talebinden ihale tarihine kadarki paraya çevirme ve paylaştırma giderlerinin hesaplamada dikkate alınması gerekmektedir. Satışı istenen taşınmazın kıymetinin takdiri hakkındaki İİK’nun 128. maddesi paraya çevirme başlığını taşıyan III. bölümde bulunmaktadır. Bu nedenle taşınmazın kıymetinin belirlenmesi için yapılan keşif ve bilirkişi masraflarının da tıpkı ilan giderleri gibi paraya çevirme masrafı olarak kabulü gerekir.
Birden fazla taşınmazın aynı ilanla satışa çıkarılması halinde, toplam paraya çevirme gideri satışı yapılan taşınmaz sayısına bölünmek suretiyle masraflar tespit edilerek, ayrıca müstakil harcamalar var ise bedele eklenerek oluşacak sonuca göre İİK’nun 129. maddesindeki koşullara uygun şekilde satışın gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğinin belirlenmesi gerekir.
Somut olayda, iki adet taşınmaz satışa çıkartılmış, muhammen bedeli 176.400 TL belirlenen taşınmaz 90.250 TL’ye, muhammen bedeli 60.000 TL belirlenen taşınmaz ise 32.050 TL’ye ihale edilmiştir. Aynı satış kararı ve ilanı ile satışa çıkarılan taşınmazlar için kıymet takdiri masrafı 1.000 TL, tebligat ücreti 126 TL ve gazete ilan ücreti 3.776 TL olmak üzere toplam 4.902 TL masraf sarf edilmiştir. Her bir taşınmaz açısında yapılan masrafın 2.451 TL olduğu dikkate alındığında, satış bedellerinin taşımazların muhammen bedellerinin %50’sini ve satış masraflarını karşılamadığı anlaşılmaktadır. İİK’nun 129/1. maddesi gereğince bu husus tek başına ihalenin feshi nedeni olduğundan mahkemece re’sen gözetilmelidir.
O halde, İlk Derece Mahkemesince, İİK’nun 129/1. maddesi gereğince bu husus kamu düzeni nedeniyle re’sen gözetilerek şikayete konu her iki taşınmaz ihalesinin de feshine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz isteminin kamu düzeni nedeniyle re’sen yapılan inceleme sonucu kısmen kabulü ile yukarıda yazılı nedenle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca, … Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi’nin 16.01.2020 tarih ve 2019/2943 E. – 2020/117 K. sayılı kararının (KALDIRILMASINA), Hayrabolu İcra Hukuk Mahkemesi’nin 31.05.2019 tarih ve 2019/11 E. – 2019/36 K. sayılı kararının (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi’ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, 11/11/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.