İHALE KESİNLEŞENE KADAR, İHALE KONUSU TAŞINMAZLARIN KİRA BEDELLERİNDEN TAHSİL HARCI
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi Dosya No:2021/111 Karar No:2020/973 Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2020/6341 E. , 2021/1964 K.
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının süresi içerisinde istinaf incelemesi (davacı) üçüncü kişi vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü;
Davacı 3. Kişi vekilinin asıl dosyada; müvekkili şirketin dosya borcu ile bir ilgisi olmadığını, taraflarına herhangi bir icra emri gönderilmediğini, müvekkili olan firmanın üçüncü kişi konumunda olduğunu, dosya borçlusu olmayan müvekkiline gönderilen ilk muhtıraya karşı 13/03/2015 tarihinde Ankara 10. İcra Hukuk Mahkemesinde dava açıldığını ve muhtıranın iptalinin talep edildiği, Mahkemece şikayetin reddine karar verilerek kararın Yargıtay tarafından onandığını, gönderilen ikinci muhtıraya karşı ise 22/06/2015 tarihinde Ankara 11. Hukuk Mahkemesinde dava açılarak muhtıranın iptali talep edildiğini, bu davada da şikayetin reddine karar verildiğini ancak kararın kesinleşmediğini, muhtıraların devamında müvekkili olan firmanın hesaplarının bulunduğu bankalara haciz yazılarının gönderildiğini, bankalardaki hesaplara haciz ve bloke konulduğunu, yapılan işlemlerin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek davacı hakkında Ankara 26. İcra Müdürlüğünün 2012/3799 esas sayılı dosyasından usul ve yasaya aykırı olarak 08/03/2019 tarihli banka haciz yazılarının ve hesaplara uygulanan haciz ve bloke işlemlerinin iptali; birleşen 2019/320 esas sayılı dosyada davacı vekilinin, Ankara 12. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2018/1345 esas sayılı dosyasında 12/03/2019 tarihinde verilen tedbir kararı nedeniyle bir yıllık kira bedeli olan 85.810,00.-TLnin yatırıldığını, alacaklı vekilinin talebi üzerine Kuveyt Türk Katılım Bankası 175.986,00 TL haciz yazısı yazıldığını, haczin kaldırılması talebinin icra müdürlüğünün 20/03/2019 tarihli kararı ile reddedildiğini, icra müdürlüğü işleminin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek Ankara 26. İcra Müdürlüğü’nün 2012/3799 Esas sayılı takip dosyasında 3. Kişi konumundaki müvekkilinin dosyada borçlu olmamasına rağmen dosyada taraf eklenerek müvekkili hakkında yapılan 18/03/2019 tarihli haciz işlemlerinin iptaline karar verilmesi istemiyle icra mahkemesine başvurduğu; alacaklı vekilinin, borçlu şirketin haciz edilen fabrikasının yapılan ihale sonucu müvekkili tarafından satın alındığını, davacı 3. Şahıs kiracıya işleyecek kiraları icra dairesine ödemesi, ödemediği takdirde borç miktarı kadar mallarının haciz edileceğini içerir muhtıra gönderildiğini, ancak buna rağmen ödeme yapılmadığını, kanuna aykırı bir işlem söz konusu olmadığını belirterek şikayetin reddine karar verilmesini talep ettiği; mahkemece, davacının muhtıraya rağmen ödeme belgesi sunmadığı ve kira ödemelerini icra müdürlüğüne yapmadığı anlaşılmakla İİK’nun 92/3. maddesi uyarınca icra dairesince taşınmazın haczi halinde kiracıyı hacizden haberdar edip, işleyecek kiraların icra dairesine ödenmesini istemesinde ve çıkarılan bu muhtıraya rağmen kira paralarını icra dosyasına yatırmayan kiracının mallarının haczedilmesinde yasaya uymayan bir yön bulunmadığı gerekçesiyle asıl ve birleşen dosyalar yönünden şikayetin reddine karar verildiği; karara karşı davacı vekilinin, muhtıranın hukuka aykırı olduğunu, Ankara Sulh Hukuk Mahkemesinin 2018/1345 esas sayılı dosyasının bekletici mesele yapılmasını, borçluya borcu değil alacağının bulunduğunu, alacaklı taşınmaz maliki olmadan taşınmazı fiilen terk ettiğini, 10/12/2015 tarihli menkul satış sözleşmesi ile Saadettin Yalçın’a satıldığını, taşınmazın alacaklı ……’e 22/12/2016 tarihi itibariyle ihalenin kesinleşmesiyle geçtiğini, miktar yönünden hiç bir inceleme yapılmadığını belirterek istinaf başvurusunda bulunduğu anlaşılmaktadır.
Başvuru, asıl dosyada, Ankara 26. İcra Müdürlüğü’nün 2012/3799 Esas sayılı takip dosyasında 08/03/2019 tarihli banka haciz yazılarının ve hesaplara uygulanan haciz ve bloke işlemlerinin iptali; birleşen dosyada, 3. Kişi konumundaki davacının dosyada borçlu olmamasına rağmen dosyada taraf eklenerek davacı hakkında yapılan 18/03/2019 tarihli haciz işlemlerinin iptali istemine ilişkindir.
Şikayete konu Ankara 26. İcra Müdürlüğünün 2012/3799 esas sayılı dosyasının incelenmesinde;
Alacaklı ……’in borçlu Yükselhan Taş. Mad. İnş. Müh. Turz. Tic. A.Ş. aleyhinde ilama dayalı olarak takip başlattığı, takibin kesinleştiği, borçlu şirkete ait şikayete konu fabrika binası 12/05/2014 tarihinde yapılan ihalede alacağa mahsuben alacaklıya ihale edildiği, alacaklının 01/02/2015 tarihinde talebi üzerine 02/02/2015 tarihinde davacı ………t Madencilik İnşaat Mühendislik Turizm Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti kira borcunun takip dosyasına yatırılması için muhtıra çıkartıldığı, davacının 13/03/2015 tarihinde kira borcunun bulunmadığını belirterek itiraz ettiği, muhtıranın iptali için yapılan şikayet üzerine Ankara 10. İcra Hukuk Mahkemesi 22/04/2015 tarih 2015/294E. -2015/366 K. İle şikayetin reddine karar verildiği kararın temyizi üzerine Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 20/06/2018 tarih 2018/2252 E.-2018/6394 K. İle onandığı, Ankara 12. Sulh Hukuk Mahkemesi 2018/1345 esas sayılı dosyasında icra dosyasındaki paranın alacaklıya ödenmemesi için tedbir kararı verildiği, alacaklı vekilinin talebi üzerine 18/03/2019 tarih 27 aylık kira bedeli 175.986,00.-TL için bankaya yazı yazılmasına karar verildiği, alacaklı vekilinin 20/03/2019 tarihinde bu karara icra müdürlüğü nezdinde itiraz ettiği, icra müdürlüğü 20/03/2018 tarihinde davacının talebinin reddine karar verildiği görülmektedir.
Davacının istinaf nedenlerinin incelenmesi açısından yasal düzenlemeye bakıldığında;
İİK’nun 131. maddesine göre; “Satış bedelinin ödenmesi için mühlet verilmiş ise para verilinceye kadar hasar ve masrafı müşteriye ait olmak üzere taşınmaz, icra dairesi tarafından idare olunur” Aynı kanunun 134. maddesine göre de: “İcra dairesi tarafından taşınmaz kendisine ihale edilen alıcı, o taşınmazın mülkiyetini iktisap etmiş olur. İhale kesinleşinceye kadar taşınmazın ne şekilde muhafaza ve idare edileceği icra dairesi tarafından kararlaştırılır.” Bir malı ihalede satın alan kişi, o malın mülkiyetini ihale anında kazanır. İhale ile mülkiyet alıcıya geçerse de satılan mal ihale kesinleşmeden alıcıya teslim olunmaz (İİK 118/1-c-3. md.). Artırma ile yapılan satışlarda, mülkiyet ihale ile alıcıya geçtiğinden, bu andan itibaren mal fiilen teslim edilmemiş olsa dahi, malın nef’i ve hasar da alıcıya ait olacağından, mal teslim edilinceye kadar malın kıymetinin çoğalmasından, malın semerelerinden alıcı yararlanır; ya da telef olmasına, zararlı sonuçlarına katlanır. …… ihale kesinleşene kadar, ihale konusu taşınmazların kira bedellerinin kiracılar tarafından icra dosyasına yatırılmasının istenmesi ve bu bedellerin icra dosyasına yatırılması, yukarıda yazılı İİK 131 ve 134. maddeleri uyarınca icra müdürünün muhafaza ve idare mükellefiyetinin bir gereği olup; takibe konu alacağın tahsiline ilişkin bir işlem olmadığından, bu paradan tahsil ve cezaevi harçları kesilemez. (12.HD. 29/11/2012 tarih, 2012/28961 E. 2012/35493K.) Buna göre, alıcı, kiracıdan kiraları isteyebilir. (Baki KURU, İCRA VE İFLAS HUKUKU EL KİTABI, 2013. Bası, s.699)
İhale kesinleşinceye kadar, taşınmazdaki kiracının kirayı icra dairesine ödemeye devam etmesi gerekir. İhale kesinleşince, icra dairesinin, taşınmazı alıcıya kesin olarak teslim ederken ihale tarihinden sonraki kiraları da alıcıya ödemesi gerekir. (Baki KURU, İCRA VE İFLAS HUKUKU EL KİTABI, 2013. Bası, S.678)( Talih UYAR, 5. Cilt s. 7845, 7. Cilt s. 10858)
İİK.’nun 92. maddesinde; “Bir taşınmazın haczi hasılat ve menfaatlerine de şamildir. Haciz taşınmaz kendilerine rehnedilmiş olan alacaklıların haklarına halel getirmez. İcra dairesi, taşınmaz kendilerine rehnedilmiş olan alacaklılarla kiracılara hacizden haber verir. Daire, taşınmazın idare ve işletmesi ile eklentinin korunması için gerekli tedbirleri alır. Bu tedbirler meyanında icra dairesi, eğer taşınmazda kiracı varsa bu kiracıya, işleyecek kiraları icra dairesine ödemesini emreder. Zarar görme ihtimali bulunan eklenti, rehin alacaklısının talebi üzerine, işletmenin faaliyetine engel olmayacak şekilde muhafaza altına alınır. İdare ve muhafaza masrafları satış bedelinden öncelikle ödenir.” hükmü yer almaktadır.
Bir taşınmazın haczi onu hukuki ve tabii semereleri ile hasılat ve menfaatlerini de kapsar. İİK’nun 92/3. maddesi uyarınca icra dairesince taşınmazın haczi halinde kiracıya da hacizden haberdar edip, işleyecek kiraların icra dairesine ödenmesini istemesinde ve çıkarılan bu muhtıraya rağmen kira paralarını icra dosyasına yatırmayan kiracının mallarının haczinin istenmesinde yasaya uymayan bir yön bulunmamaktadır. (12.HD.22/02/2018, 2018/474E. 2018/1767 K.)
Somut olayda; borçlu Yükselhan Taş. Mad. İnş. Müh. Turz. Tic. A.Ş. ait taşınmazın 12/05/2014 tarihinde yapılan ihalede alacağa mahsuben alacaklıya ihale edildiği, ihalenin 20/06/2018 tarihinde kesinleştiği, davacı şikayetçinin ihale konusu taşınmazda kiracı bulunduğu, alacaklının talebi üzerine taşınmaza ait kira parasını icra dairesine ödemesi için icra müdürlüğünce kiracıya 02/02/2015 tarihinde muhtıra gönderildiği, muhtırada ”ihale tarihinden itibaren birikmiş kira bedellerini ödemiş iseniz ödeme belgelerini dosyaya ibraz etmeniz, ödememiş iseniz işbu muhtıranın tebliğinden itibaren 7 gün içinde dosyaya ödemeniz, ödemediğiniz takdirde ödenmemiş kira bedeli kadar malların haczedileceğinin” ihtar edildiği, 3.kişi davacı tarafından muhtıranın iptali için şikayette bulunduğu, Ankara 10. İcra Hukuk Mahkemesi 22/04/2015 tarih 2015/294E. -2015/366 K. İle şikayetin reddine karar verildiği kararın Yargıtay tarafından onandığını, davacının muhtıraya rağmen ödeme belgesi sunmadığı ve kira ödemelerini icra müdürlüğüne yapmadığı anlaşılmaktadır.
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar kapsamında yapılan değerlendirmede; davacının ihale konusu taşınmazın kiracısı bulunduğu, taşınmazın 12/05/2014 tarihinde alacağa mahsuben alacaklıya ihale edildiği, alacaklı vekilinin icra müdürlüğüne verdiği 18/03/2019 tarihli talepte, üçüncü şahsın taşınmazı 20/08/2016 tarihinde tahliye ettiğini belirttiği, ihalenin 20/06/2018 tarihinde kesinleştiği, borçlunun İİK’nun 131, 134/1, 92/3 maddeleri gereğince kira parasına ihtarnameden sonra icra dosyasına yatırması gerektiği halde, yatırmaması üzerine takip dosyasında 08/03/2019 tarihli banka haciz yazılarının ve hesaplara uygulanan haciz ve bloke işlemlerinin konulmasına, birleşen dosyada, davacının dosyada dosyada davacı hakkında yapılan 18/03/2019 tarihli haciz işlemlerinin yapılmasında yasaya uymayan bir yön bulunmadığından asıl davanın ve birleşen davanın reddine ilişkin mahkeme kararında bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
Bu nedenle, davacının istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
KARAR : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Üçüncü kişinin istinaf başvurusunun İİK.nın 366 ve HMK.nın 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan REDDİNE,
2-Alınması gereken 54,40 istinaf karar harcından peşin alınan 44,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 10,00 TL karar harcının (davacı) üçüncü kişiden tahsiline,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde Yargıtay’a temyiz yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 19/06/2020
12. Hukuk Dairesi 2020/6341 E. , 2021/1964 K.
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Temyiz incelemesinin duruşmalı yapılmasına işin ivediliği ve niteliği nedeniyle 5311 Sayılı Kanunla değişik İİK’nin 366. maddesi hükmü uygun bulunmadığından bu yöndeki isteğin reddine oybirliği ile karar verildikten sonra işin esası incelendi:
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 5311 Sayılı Kanun ile değişik İİK’nin 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 Sayılı HMK’nin 370. maddeleri uyarınca ONANMASINA, alınması gereken 59,30 TL temyiz harcından, evvelce alınan harç varsa mahsubu ile eksik harcın temyiz edenden tahsiline, 23/02/2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.